Een kind dat zich verslikt of dreigt te stikken kan in een paar seconden in levensgevaar verkeren. De luchtweg blokkeert en ademen lukt niet meer goed. In zulke momenten is snel en juist handelen van levensbelang. In dit blog van AREHBO lees je wat er precies gebeurt bij verslikking en verstikking, wat het verschil is tussen beide en hoe je moet handelen. Ook leggen we uit wat je vooral niet moet doen en wat er anders werkt bij baby’s.
Wat gebeurt er bij verslikking of verstikking?
Bij verstikking raakt de luchtpijp geheel of bijna geheel afgesloten. Het kind krijgt geen lucht meer en raakt snel in paniek. De oorzaak is vaak een stukje eten of een klein voorwerp dat vastzit in de luchtweg. Dit is een levensbedreigende situatie.
Verslikking betekent dat er iets in de luchtpijp terechtkomt in plaats van in de slokdarm. Het lichaam reageert met hoesten om het kwijt te raken. Vaak lukt dat ook. Maar als het voorwerp blijft steken, kan het alsnog tot verstikking leiden.
Het verschil in reactie tussen verslikken en stikken
Bij verslikken maakt een kind geluid, hoest of probeert te praten. Er is nog ademhaling en dus geen direct gevaar. Bij stikken lukt dat allemaal niet meer. Het kind hoest niet, maakt geen geluid en ademt moeilijk of helemaal niet. Soms zie je dat ze naar de keel grijpt of paars aanloopt. Dan moet je direct ingrijpen.
Wat je moet doen bij verstikking of verslikking bij een kind
Wanneer een kind zich verslikt of dreigt te stikken, is het belangrijk dat je direct het verschil herkent tussen een gedeeltelijke en volledige blokkade van de luchtweg. Alleen dan kun je de juiste stappen zetten. Hieronder lees je wat je moet doen, afhankelijk van de situatie en de leeftijd van het kind.
Als het kind nog hoest of geluid maakt
Zolang een kind nog hoest of geluid maakt, betekent dit dat er lucht langs het voorwerp komt. Het lichaam probeert het probleem zelf op te lossen. In dit geval is het vooral belangrijk om kalm te blijven en het kind ruimte te geven om te hoesten.
- Blijf kalm en moedig aan om te blijven hoesten
- Laat het kind rechtop zitten of staan
- Houd toezicht en grijp niet in zolang het hoesten krachtig blijft
Als het kind niet meer hoest, praat of ademt
Als het kind geen geluid meer maakt, niet meer hoest of zichtbaar naar adem hapt, is er sprake van een volledige blokkade. Dan is direct ingrijpen noodzakelijk om de luchtweg vrij te maken.
- Geef vijf rugslagen tussen de schouderbladen terwijl het kind voorover buigt
- Blijft het voorwerp vastzitten, geef dan vijf buikstoten (Heimlichgreep) bij kinderen ouder dan één jaar
- Wissel rugslagen en buikstoten af tot het voorwerp loskomt of het kind weer ademt
- Bel direct 112 als de situatie niet verbetert (dit kan al eerder als er meerdere omstanders aanwezig zijn)
- Begint het kind niet opnieuw met ademen, start dan met reanimatie
Wat doe je anders bij verstikking bij een baby?
Bij baby’s tot één jaar geef je geen buikstoten. In plaats daarvan geef je vijf rugslagen gevolgd door vijf borstcompressies. Draai de baby op je onderarm, ondersteun het hoofd en rug, en sla stevig maar gecontroleerd tussen de schouderbladen. Draai daarna de baby om en druk met twee vingers op het borstbeen.
Wat je vooral niet moet doen bij verstikking van een kind of baby
In paniek grijpen mensen vaak naar onjuiste of zelfs gevaarlijke acties. Dat is begrijpelijk, maar kan de situatie juist verergeren. Hieronder lees je wat je absoluut moet vermijden bij verstikking of verslikking bij een kind of baby.
- Steek nooit je vinger in de mond als je het voorwerp niet kunt zien
- Til het kind of de baby niet ondersteboven aan de benen
- Geef geen water of eten na een verslikking
- Laat het kind niet liggen maar houd het rechtop zolang het nog hoest
Bereid je voor met een cursus EHBO aan kinderen
Bij verslikking of verstikking telt elke seconde. Kennis van de juiste handelingen geeft vertrouwen en kan een leven redden. Tijdens een EHBO-cursus voor kinderen van AREHBO leer je hoe je direct reageert. Je oefent rugslagen, borstcompressies en reanimatie op speciale kinderpoppen. Ook leer je het verschil in aanpak bij baby’s.
Wil jij zeker weten dat je weet wat je moet doen? Schrijf je dan in voor de EHBO-cursus bij kinderen van AREHBO en leer levensreddend handelen bij verstikking, verslikking en andere noodsituaties.
Schrijf je in voor de EHBO-cursus bij kinderen